Hızlı mı geçti, yavaş mı? Yoksa tam da olması gerektiği gibi mi ilerledi? Çok emin olamıyorum ama, öyle ya da böyle 2024 yılının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Tahmin edeceğiniz gibi bu yıl da hem iyi hem kötü birçok süreç, olay yaşadık ve biraz daha öğrendik, geliştik, büyüdük… Hadi o zaman, bu yıla benim açımdan hızlı bir bakış atalım:- **Ocak**: Yıl içerisindeki hedeflerimden biri olan “iOS ve Android için bir uygulama yayınlamak” hedefi için ilk adımı attım ve “Aralıklı Oruç Takibi” konseptli “FastFit” isimli bir uygulama geliştirmeye başladım. Buna ek olarak yaklaşık 15+ yıldır kullandığım ve kendi adıma "my main language" diyeceğim PHP'den biraz daha saparak, Golang'e geçiş sürecimi biraz daha katılaştırdım.- **Şubat**: Belgrad, Üsküp ve Saray Bosna şehirlerini deneyimlemek için ufak bir balkan seyahatine çıktık. Oldukça keyif aldık ve güzel tecrübeler edindik.\FastFit uygulaması için genel yapıyı hazırlayıp, implementation kısmına odaklandım. Bu süreçte pazar araştırması yaparak uygulama mağazalarındaki birçok uygulamayı inceledim; önemli ve eksik gördüğüm kısımların notları aldım ve bir planlama çıkarmaya çalıştım. Buna ek olarak, Wordpress ekosistemi için bir plugin yazma konusunda kendimi hazırlamak için çalışmalar yaptım, kaynaklar tükettim.- **Mart**: Memleket.App uygulaması için sezon hazırlıklarına devam ederken, bir yandan da full-time işimden vakit buldukça FastFit uygulaması üzerinde çalışmaya devam ettim. Wordpress plugin çalışmaları için de bazı denemeler yaptım, basit birkaç plugin ortaya çıkardım ama geçmişten beri gelen "wordpress'e bir türlü ısınamama" durumunu yenmeye çalışmak daha fazla vaktimi aldı...- **Nisan**: FastFit uygulamasının v1 halini hazır duruma getirdim. Wordpress konusunda istediğim ilerlemeyi elde edemedim çünkü en önemli şey olan motivasyon konusunu bir türlü istediğim dereceye getiremedim. Gerek şirket işleri gerekse özel hayatımdaki bazı süreçler nedeniyle, üzerinde çalıştığım projeler durmasa da yavaş bir ilerleyiş dönemine girdi. Bu süreçten hiç memnun kalmadım.- **Mayıs**: İstanbul’a küçük bir ziyaret gerçekleştirdik. Fırsattan istifade hazır da denk gelmişken Galatasaray - Pendikspor maçına gittik, güzel bir galibiyet aldık. Daha önceden planlamış olduğumuz Bakü seyahati için yollara düştük (eşimle) ve çok keyifli 3 gün yaşadık.\Yavaş iş süreçlerini biraz toparlayıp, kendi formumu yakaladım. FastFit’in v1 halini yayına aldım ve iki uygulama mağazasına da ekledim. Memleket.App için yapmış olduğumuz geliştirmeleri tamamladım ve yeni bir release yayınladım. Bu bağlamda bol bol Golang, Nodejs, PHP, Firebase, Firebase Functions, React Native, Nginx gibi teknoloji ve araçlarla daha fazla haşır neşir oldum. - **Haziran**: Bayram tatili vs derken genel anlamda sakin bir ay oldu. Çok fazla ekstra şeyle uğraşmadım; rutin ve üzerinde çalıştığım birkaç iş dışında başka bir şeyle ilgilenebilmek için çok da vaktim olmadı. FastFit uygulaması için ASO vs gibi mevzularla uğraşıp, kullanıcılardan gelen verileri takip etmeye çalıştım.- **Temmuz**: Euro 2024 heyecanı devam ederken bir yandan da ay ortası planlamış olduğumuz Datça - Marmaris tatili için hazırlıklara devam ettik. Özellikle su altı dalış yapacağımız için heyecan yüksekti. Benim yaklaşık 10 yıl önce de benzer bir tecrübem olsa da, üzerinden fazla zaman geçtiği için heyecanımı etkilemedi. İyi ki de yaptık ama, çok keyifliydi.\Tatil dönüşü hızlıca işlere odaklanıp, olan-biten şeylerle ilgilendim. Memleket.App için sezonun en yoğun dönemi olduğundan fazlaca trafik aldık. Bu bağlamda hem servisleri, hem sunucuyu hem de mobil uygulamayı tekrar bir gözden geçirip, bazı optimizasyonlar yaptım. Server ve API tarafında birkaç geliştirme ve bug fix yaptıktan sonra, uygulama tarafında da özellikle Gruplar (realtime chat) modülünde geliştirmeler ve düzenlemeler uyguladım. Yine başta PHP, NodeJS, React Native olmak üzere, birçok teknoloji ve araçla haşır-neşir olduk.- **Ağustos**: Bu ay düşündüğümden biraz daha sakin geçti. Şirkette işler rutin haline devam ederken, bir yandan havanında verdiği bunaltıcı etkilerle saçma sapan bir döneme girdim. Üzerinde çalışmaya başlamak için yeni bir uygulama fikri bulma konusunda kendimi zorlamaya çalıştım. Paralelde de AI konusunda artık daha ciddi adımlar atarak hem işime hem de genel süreçlerime AI araçlarını ve hizmetlerini dahil ettim. Özellikle developer tools olarak yaptığım işe ve dolayısıyla süreye pozitif etkisi olabilecek araçları ve yöntemleri deneyimlemeye çalıştım.\Ayın en keyifli kısmı sonu oldu, çünkü ufak bir Kaş tatili yaptık. Koy koy gezdik, tekne turları yaptık, fazlaca yüzdük.. Böylesi sıcak günlerde çok çok iyi geldi.- **Eylül**: Marjinal bir kararla şirket içinde yeni kurulan bir ekibe/takıma geçme kararı aldım. İçinde olduğum takımla birlikte son dönemlerde biraz durgun geçen sürecin sıkılmışlığından olacak ki, yeni ekibe geçme fikri oldukça cazip geldi. Tabi bildiğim ve hali hazırda beraber çalıştığım 2 kişiyle birlikte yeni kurulacak takıma geçiyor olmak da bu kararım da etkili oldu.\Bu sürece ek olarak, yayında olan projelerimde alakalı çalışmalara ve güncellemelere devam ettim. Henüz yayında olmayan ve çalışmalarına devam ettiğim diğer projeler için ise düşündüğümden daha yavaş ilerlediğimi birkaç ay önce fark etsem de, bu ay da biraz daha derinden hissettim. Bunu her seferinde değiştirmeye çalışsam da, kesin bir şey çıkıyor ve yine düşündüğümden daha verimsiz ilerleyen bir sürece giriyorum. Samimi olmak gerekirse; tam zamanlı bir yerde çalışırken, gerçekten bir startup veya SaaS diyebileceğimiz bir ürün üzerinde çalışmak oldukça zor ve yıpratıcı. Odağınızı korumak ve özellikle kafanızdaki timeline’a uyabilmek çoğu zaman bir hayal. (Belki bende öyledir bilemiyorum, ama genel olarak bu şekilde olduğunu gözlemledim.)- **Ekim**: Yeni ekip ile birlikte alışma ve kaynaşma sürecine devam ederken, bir yandan da aktif olarak üzerinde çalıştığımız projeler için katkı ve geliştirmeler yapmak için hızlıca kolları sıvadık. Hem teknik hem de genel süreçler olarak yeni bir yapılanma oluşturarak, biraz daha keyifli ve öğretici bir ortam oluşturmayı hedefledik.\Diğer yandan, Buğra abi ile birlikte yürüttüğümüz bir kelime bazlı mobil oyun olan “Guess What” için ufak ufak sonlara geldik ve iOS için release yayınladık. Basitçe bir Tabu oyunu gibi diyebiliriz ama en önemli özelliği AI destekli bir oyun olması ve aslında oynamak istediğiniz kelime ve kartları AI ile oluşturabiliyor olmanız ve bu konuda özgür olmanız. Henüz Beta versiyon gibi düşündüğümüz için, hem oyunu sosyal medyada duyurmadık, hem de Android versiyonu için adım atmadık.- **Kasım**: Ekiple şirket içi yeni bir uygulama yazmaya başladık. Basit ve hızlı bir şekilde quiz, test, trivia gibi içerikler oluşturabildiğiniz AI destekli bir mobil uygulama. Hem geliştirme hem de tasarım süreçleriyle hızlı ve iyi bir çıktı ürettiğimizi düşünüyorum. Diğer yandan, Guess What oyunu için birkaç güncelleme yapıp, hataları düzenledim. ASO için birkaç şey yaptık. Genel olarak süreci ve kullanıcı deneyimini takip etmeye çalıştık.\Ay sonuna doğru arabamızı sattık. İlk kez araç sattığım için bu süreci de deneyimlemiş oldum. Özellikle yeni çıkan “Güvenli Ödeme Sistemi” oldukça işimize yaradı ve hiç sorun yaşamadan işlemlerimizi hallettik. Tabi ki yine de yorucu ve yıpratıcı süreçler; anlaşması, ekspertizi, noteri, vs vs. Neyse ki sorunsuz halloldu… Bunun hemen akabinde, ikinci el başka bir araç almak için çıktığımız yolu, sıfır araba alarak sonlandırdık. Gerek yıl sonu kampanyaları, gerekse alacağımız aracın ikinci el ile sıfırı arasında güncel tarihlerde çok büyük farklar kalmaması, bizi sıfır araç almaya itti ve ikna etti.- **Aralık**: Yapmış olduğumuz AI Quiz uygulamasını yayına aldık ve bunun verileri takip etmeye başladık. Paralelde hızlıca yeni bir uygulamaya daha başladık. Bu sefer hedefimiz şirketimizin zaten bünyesinde olan e-imza ürününü mobil'e uyarlayarak iyi, kullanışlı ve amacına hizmet eden bir mobile e-sign uygulaması çıkarabilmek. Bunun dışında şirkette ayın son haftası bir “Hackweek” yaptık. Genel konsept tabi ki “AI” oldu ve bu sefer AI Agents konusu üzerine bir hafta yoğun bir mesai yapıp, proje çıkarmaya çalıştık. Bizim yapmış olduğumuz proje de oldukça beğeni aldı ve muhtemelen yeni yılda ürünleşecek veya ürünlerimize entegre olacak. Bu kapsamda; PHP, NodeJS, React Native, Websocket, WebRTC, AI gibi teknolojilerle uğraştık ve bunları birbirleriyle harmanladık.\Şirket dışında, Guess What uygulaması için Android versiyonu hazırlıklarına başladık ve ay sonunda kapalı Beta test olarak uygulamayı mağazaya gönderdik. Muhtemelen kısa bir süre içerisinde Android tarafı için de uygulamayı yayınlamış olacağız.Ay ortası gibi yeni arabamızı teslim aldık. Şimdilik beklediğimiz gibi keyifli bir şekilde kullanıyoruz, bakalım önümüzdeki süreçler nasıl olacak.## 2025’e bakış2024 yılından genel olarak bahsettikten sonra, biraz da 2025 için düşüncelerimden bahsetmek istiyorum.- Özellikle üzerinde çalıştığım projeler ve yeni fikirler için daha kısa vadeli planlar yapmayı düşünüyorum. Aklıma ilk gelen şey 2 veya 3 aylık süreçlerde değerlendirmeler yapmak. Geçen yıl özellikle Barış Ünver ile birlikte konuştuğumuz ve niyetlendiğimiz projelerde yukarıda da bahsettiğim sebeplerden ötürü ortak ve uyumlu bir süreç/zamanlama yürütemedik. Bunun temel sebebi bendim çünkü hakikaten tam zamanlı çalışırken ortak şekilde bir şeyler yapabilmek ve bunun timeline’ın çok da dışına çıkmadan gerçekleştirebilmek büyük mevzu. Kendi başınıza olunca, yaşadığınız aksamalar bir tek sizi etkiliyor ama ortak proje yürütürken iş başka oluyor. Hali hazırda benzer şekilde hayatıma devam ederken bu süreçleri nasıl iyileştirebilirim tam emin değilim ama; hem daha kısa, hem daha odaklı bazı süreçler deneyerek bunu yenmek istiyorum.- 2025 yılı içerisinde hayata geçirmek istediğim irili ufaklı 5 proje var:- Hali hazırda uzun yıllardır çalışmalarını sürdürdüğümüz HaberSistemim yazılımı projesinin kapsamını ve ölçeğini büyütüp, çok daha net bir proje haline getirmek. (/w Yusuf, Yunus)- Basitçe “online stream ve yayın platformu” diyebileceğim bir ürünü hayata geçirmek. Aslında buna ufak bir girizgah da yaptık ama, projelendirme ve teknik kısımlar noktasında birkaç sıkıntıyı da halledip, işi planlamaya bırakmak gerekecek. Bizi çok yoracak bir iş değil. (/w Yusuf, Yunus)- Detaylarını çok veremeyeceğim ama İstanbul’dan bir arkadaşım olan Duygu ile üzerinde çalıştığımız projeyi, takıldığımız kısımlarını da halledip bir an önce uygulama mağazalarında yayınlamak. (/w Duygu)- 2 adet yeni iOS ve Android uygulamasını mağazalara göndermek. Ve tabi ki bunlardan minimum $500/MRR.- En az 2 yurtdışı ve yurtiçi gezi yapmak. Karadağ gezisini şimdiden planladık, diğerlerine bakacağız...- Günde 5dk, 10dk veya 1 saat; hiç fark etmez ama sürekli ve doğru bir “spor yapma” alışkanlığı kazanmak. (Kendime kızdığım bir konu)- Spor konusuna çok benzer bir şekilde; 5-10 veya 20dk da olsa her gün “kitap okuma” alışkanlığı kazanmak. (Kendime en kızdığım konu)Önceliğimde olan ve aklıma ilk gelen konular bunlardı. Tabi ki her zaman olduğu gibi inişler-çıkışlar yaşacağımız bir yıl olacak ama önceliğim bu belirttiğim konularda aşağı-yukarı bir standart, bir stabil durum oluşturabilmek. Umarım “başarılı oldum” diyebileceğim bir yıl olur.Her sene söylediğim gibi; yeni yıl ne getirir bilmiyorum ama umarım sahip olduklarımızı ve sevdiğimiz hiçbir şeyi götürmez… Herkese gönlünce bir yıl diliyorum. Ama tabi ki her şeyden önce de “Sağlık” diliyorum. Memnun olmadığımız, bizi üzen, yıpratan bir sürü şey yaşayabilir, umutsuzluğa da düşebiliriz ama sağlığımızı ve modumuzu bir şekilde iyi tutabilirsek, üstesinden gelemeyeceğimiz şey olmaz diye düşünüyorum. Sağlığınızı ve enerjinizi tüketen her şeyden uzak kaldığınız, huzurlu, mutlu, başarılı ve bol kazançlı bir yıl olsun 2025.Mutlu yıllar!